De menselijke maat? In Leeuwarden werkt het.

Team Inkomen van de Gemeente Leeuwarden maakt werk van maatwerk. Uitvoerend professionals worden betrokken bij het beleid én krijgen een eigen mandaat. De basis? Uitgaan van vertrouwen. En werken aan het vakmanschap van de uitvoerend professionals. Drie medewerkers vertellen erover. En er is een video!

In deze video zie je hoe Leeuwarden die cultuuromslag heeft gemaakt

De cultuur van de gemeente Leeuwarden wordt gekenmerkt door ‘uitgaan van vertrouwen’. Die cultuur komt voort uit de dienstverleningsvisie – Van buiten naar binnen – en de HR-visie, die is gericht op het faciliteren van vakmanschap. Dartie Busser, coördinator Team Inkomen, ziet hoe dat vakmanschap zich de laatste jaren heeft ontwikkeld. ‘Voor onze consulenten is niet de letter, maar de bedoeling van de wet het uitgangspunt.’

‘Daarnaast hebben onze consulenten een eigen mandaat’, zegt Linda Jilderts, teamcoördinator Inkomen. ‘Hebben we het over maatwerk, dan vertrouwen we op hun vakmanschap.’

De uitvoering betrekken bij beleid
Een van de ‘geheimen’ van Leeuwarden? Het meer betrekken van de uitvoering bij het beleid. Dartie Busser vertelt dat alle ongeveer 60 collega’s van Team Inkomen een signaleringsfunctie hebben en dat het bij drie consulenten als extra taak is belegd. ‘Zij signaleren en verzamelen zaken waar collega’s en inwoners op vastlopen. Dit bespreken ze vervolgens met Linda en mij. Samen kijken we naar de aard van de signalen, of ze vaker voorkomen en of een aanpassing van beleid de knelpunten kan oplossen. Is het antwoord hierop ja, dan leggen we het voor aan de beleidsmedewerker. Korte lijnen maken dat we hierbij snel kunnen handelen.’

Onnodig complex
Een recent voorbeeld is dat van het ontvangen van een erfenis. ‘We kregen signalen dat het voor inwoners vaak lastig te begrijpen was waarom we een erfenis toerekenden aan datum overlijden en niet aan datum ontvangst’, licht Jilderts toe. ‘Helemaal in situaties met bijzondere bijstand, waarbij de datum van overlijden jaren terug lag. Dat leverde vaak complexe situaties, herberekeningen van draagkracht en onnodige terugvorderingen op. De wet biedt ruimte om met datum ontvangst te werken. Daar is het beleid op gewijzigd.’

Andere voorbeelden van beleidsaanpassingen zijn het voor onbepaalde tijd toekennen van bijzondere bijstand voor bewindvoeringskosten en inkomenstoeslag. ‘Zo verminderen we de papierwinkel voor onze inwoners’, zegt Busser. ‘Ook voorkomen we dat mensen in de problemen raken omdat ze vergeten het opnieuw aan te vragen.’

Vakmanschap nodig voor maatwerk
De signaleringsfunctie is onderdeel van het vakmanschap van de inkomensconsulenten. Dit vakmanschap gaat ook over de vrijheid om te handelen binnen de ‘menselijke’ kaders van de gemeente. Jilderts: ‘Consulenten kijken naar de omstandigheden van de inwoner, beoordelen of een besluit past bij de bedoeling van de wet en denken goed na over de gevolgen van een besluit voor inwoner, gemeente en maatschappij.’

Kans op verschillen
‘Ja,’ is het antwoord op de vraag of maatwerk tot verschillen leidt. ‘Maar,’ stelt Jilderts meteen een wedervraag, ‘is het eerlijk om iedereen op dezelfde manier te behandelen? Elke situatie is tenslotte anders.’

Dit is een korte bewerking van een artikel van de VNG.

Nieuwsgierig naar het uitgebreide verhaal? Dat vind je hier: https://vng.nl/artikelen/menselijke-maat-en-maatwerk-zijn-cultuuropgave-en-groeimodel