Ze kunnen nu zelf dingen regelen, dat geeft zelfvertrouwen

“Sommigen doen een opleiding, anderen zijn parttime aan het werk, maar het belangrijkste is: ze doen mee!” Kirsten Bruins is enthousiast over de aanpak voor vrouwelijke statushouders en gezinsmigranten die ze samen met collega’s toepast in ‘haar’ Gemeente Midden-Drenthe én in Gemeente De Wolden-Hoogeveen.

De gemeentes Midden-Drenthe en De Wolden-Hoogeveen organiseerden twee pilots over de nieuwe wet Inburgering en in het bijzonder over de doelgroep van vrouwelijke statushouders en gezinsmigranten: de eerste werd geïnitieerd door het ministerie van SZW. Die begon in de zomer van 2019.

Drempels

Door het traditionele rolpatroon werken vrouwelijke statushouders vaak niet. Zij zijn thuis en zorgen voor de kinderen. Kirsten: “Precies daar moesten we wat mee. Voor deze vrouwen is het enorm ingewikkeld om aansluiting te vinden in de samenleving. In deze pilot ging het erom dat we met hen in contact kwamen en de drempels in beeld kregen die zij ervaren. We hebben met 45 vrouwen individuele intakegesprekken gevoerd, trainingen georganiseerd en gingen voor hen op zoek naar stageplekken. De trainingen gingen over interculturele communicatie op de arbeidsmarkt en over omgaan met geld.

Tijdens de intake en de trainingen kwamen allerlei drempels in beeld. Bijvoorbeeld: de vrouw zorgt voor de kinderen en als zij gaat werken is dus kinderopvang nodig. Daar zijn vaak wachtlijsten. Ook reiskosten zijn een probleem. Dankzij deze pilot kwamen we daarachter én hebben we praktische oplossingen kunnen zoeken.”

Oplossingen

Noem eens wat van die oplossingen? “Het probleem van de kinderopvang bijvoorbeeld: wij hebben het omgedraaid: wanneer is er plek op de opvang? Dan regelen we de stageplek op die dagen. Maar wat ook bleek: als de man thuis is, is het niet vanzelfsprekend dat hij op de kinderen past. Deze mannen vinden het moeilijk om op kleine kinderen of baby’s te passen, zo bleek tijdens de groepsgesprekken met de vrouwen. Dat was ook voor de GGD een eyeopener. We gaan in overleg met de GGD om te kijken of hier een training of voorlichting voor te organiseren is.”

Een andere belangrijke tip van Kirsten is om op tijd te beginnen met het regelen van de randvoorwaarden voor stages: “Vergoed bijvoorbeeld de reiskosten vooraf.”

Vertrouwen

Vaak is er gebrek aan vertrouwen in de overheid, waardoor deze doelgroep lastig te bereiken en ondersteunen is. Kirsten: “Om vertrouwen te winnen hadden we ook de mannen uitdrukkelijk uitgenodigd voor de intake. Maar daarop kwam weinig respons. Wat bleek? Er wás al veel vertrouwen. Ik denk omdat je hier echt dedicated klantmanager bent. Je bouwt altijd een vertrouwensband op. Er was dus direct veel intrinsieke motivatie en weinig weerstand. Deze drempel bleek er dus juist niet te zijn in onze twee gemeentes.”

Vervolgens vroeg Kirsten met collega’s subsidie aan bij de provincie in het kader van de sociale agenda van de provincie Drenthe. Ze schreven een vervolgaanpak voor de doelgroep van vrouwelijke statushouders en gezinsmigranten die paste in het thema van die sociale agenda: ‘Iedereen doet mee (inclusie)’. Die pilot is in april 2021 begonnen. Met deze subsidie konden Kirsten en collega’s de succesvolle aanpak voortzetten.

De mannen

Een extra activiteit in de tweede pilot is dat de vrouwen met ‘taalmaatjes’ de Nederlandse taal oefenen. Kirsten: “Wat verder mooi was in deze tweede pilot, is dat de vrouwen zeiden: “We hebben het er met onze mannen over gehad, die willen die trainingen ook doen. Dus hebben we ook met groepen mannen die training over interculturele communicatie op arbeidsmarkt gedaan. Fantastisch toch?” Ook voor werkgevers werden trainingen georganiseerd. “Je moet ‘twee kanten op trainen,” benadrukt Kirsten. “Zowel werknemer als werkgever moeten zich bewust zijn van de culturele verschillen. Als er begrip is, blijken oplossingen vaak gemakkelijk te vinden.”

Sensitief

Ook als gemeentelijk professional is het belangrijk om cultureel sensitief te zijn. Kan Kirsten daarvan een voorbeeld geven? “Jazeker. Wij zijn bijvoorbeeld gewend om in een gesprek direct praktisch en zakelijk te worden. Terwijl dat in de meeste culturen als veel te direct wordt ervaren. Je kunt beter informeel beginnen. Trek even tien minuten uit om eerst te vragen hoe het met iemand gaat, vraag naar de kinderen en praat gewoon even gezellig. Voor Nederlandse professionals voelt dat misschien wat amicaal, maar het werkt echt heel goed.”

Resultaten

Wat zijn dan de concrete resultaten van deze pilots? “Dat deze vrouwen meedoen. Sommigen zijn naar opleidingen uitgestroomd, twee zijn er zelfs parttime aan het werk. Maar het belangrijkste is dat ze meedoen en op veel praktische vragen antwoord hebben gekregen. Iemand wist niet dat je ook ’s avonds de huisarts kunt bellen bijvoorbeeld. En sommigen durven nu pas te oefenen met Nederlands praten. Ze kunnen nu dingen regelen voor zichzelf en hun gezin, dat geeft enorm veel zelfvertrouwen.”

Op dit moment loopt de tweede pilot nog met zo’n 40 vrouwen. Kirsten en collega’s zijn bezig om stageplekken voor hen te zoeken.