Woonkostentoeslag voor het leven

Hij was getekend door het leven. Veel geluk had hij daarin niet gekend. Hij had zijn vrouw op relatief jonge leeftijd verloren en de zorg voor een zoon met een autismediagnose, psychiatrische en lichamelijke klachten had veel van hem gevergd. De keuze tussen de zorg voor zijn zoon of betaalde arbeid was een duivels dilemma geweest. Uiteindelijk had hij gekozen voor zijn zoon.

Ook zijn zoon moest hij uiteindelijk laten gaan. Een gespecialiseerde instelling met 24-uurs zorg nam de verzorgingstaken over toen het thuis niet meer ging. Met het vertrek naar de instelling vielen de inkomsten die hij had vanuit het PGB-budget weg. Om te kunnen voorzien in de kosten van het bestaan vroeg hij nu een PW-uitkering aan.

Het was aan mij om de aanvraag te beoordelen. Ik vond het aannemelijk dat hij niet op korte termijn een baan zou vinden. Ik stelde vast dat zijn afstand tot de arbeidsmarkt groot was, maar niet onoverbrugbaar. De verificatie en het valideren van de stukken die hij bij de aanvraag inleverde ging zonder problemen. Het vermogen van de eigen woning was lager dan de toegestane vrijlating. Niets stond mij in de weg om de aanvraag te honoreren. Ik vertelde hem dat hij een uitkering zou gaan ontvangen. Hij slaakte een diepe zucht van opluchting.

Echter, ik moest het nog wel met hem hebben over zijn hypotheekkosten. In de stukken had ik gezien dat hij een hypotheek betaalde tot een bedrag van € 700,56. Dat betekende dat hij een woonkostentoeslag zou kunnen ontvangen. Tot zover het goede nieuws. Het beroerde nieuws was vervolgens dat volgens het gemeentelijk beleid het maar voor één jaar kon en dat hij verplicht zou moeten verhuizen. Toen knakte er iets in hem. En ik bleef zitten met een vraag die me niet meer losliet: waarom krijg je een woonkostentoeslag voor maar één jaar als je wel levenslang een huurtoeslag kan ontvangen?

Ik besloot de verhuisplicht niet op te leggen. Want waarom deze ongelijkheid tussen mensen die een eigen woning bezitten en mensen met een huurwoning? Ik vroeg het college van B&W in mijn rapportage wat de zin ervan is om het vermogen in de eigen woning vrij te laten als je na éen jaar toch moet gaan verhuizen omdat de woonlasten te hoog zijn geworden, je je woning moet verkopen en het vermogen in de woning ineens op je rekening staat. Waarbij de kans bestaat dat je bij het betrekken van de huurwoning geen huurtoeslag ontvangt, omdat je vermogen te hoog is.

Mijn rapport deed nogal wat stof opwaaien op mijn afdeling. Ik moest mijn besluiten niet baseren op compassie, of het ‘zieligheidsbeginsel’. Maar mijn overwegingen waren rationeel: woonkosten zijn woonkosten, ongeacht hoe je woont. Huur of hypotheek: voor beide geldt dat je ze niet kan voldoen uit de norm. Ik vroeg mijn collega’s mij uit te leggen waarom een burger wel zijn leven lang huurtoeslag kan krijgen, maar geen woonkostentoeslag. Maakt het iets uit of het geld komt van de belastingdienst of van de gemeente? De vragen bleven onbeantwoord. Dus wist ik genoeg.

En de belanghebbende: hij woont er nog, dankzij de woonkostentoeslag. Elke keer dat ik hem zie, ben ik trots op wat ik heb gedaan. Ik heb bijgedragen aan zijn bestaanszekerheid. De kern van mijn werk. Ik ben tevreden.